27 maja 2024 r. na Placu Wolności we Wrocławiu odbyła się uroczystość patriotyczno-religijna z okazji 79. rocznicy Defilady Zwycięstwa żołnierzy 10 Dywizji Piechoty w 1945 roku.
Uroczystość otworzył i prowadził prezes Zarządu Głównego Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego Rzeczpospolitej Polskiej płk Krzysztof MAJER. W uroczystości, w miejscu historycznej defilady, z wojskową asystą honorową i przy udziale pocztów sztandarowych, jako gość honorowy uczestniczył 100-letni kombatant ppłk zs Julian Danicki, frontowy żołnierz 10 DP II Armii Wojska Polskiego.
Prowadzący uroczystość płk Krzysztof Majer przypomniał: 26 maja 1945 r. we Wrocławiu na dzisiejszym placu Wolności odbyła się defilada z udziałem żołnierzy 10 Dywizji Piechoty 2 Armii Wojska Polskiego, którzy wracali z frontu. Decyzję o zorganizowaniu uroczystej defilady podjął dwa dni wcześniej prezydent miasta dr Bolesław Drobner, który uzyskał z Dowództwa 2 Armii WP informację, że jedna z jej dywizji po walkach o Berlin ma przyjechać do Wrocławia. Z tej okazji Prezydent Drobner wydał odezwę do mieszkańców miasta zapowiadającą powitanie żołnierzy generała Karola Świerczewskiego.
Poza przybyłą na apel prezydenta grupą polskich mieszkańców miasta obecni byli jego włodarze oraz kolejarze wrocławscy i straż obywatelska. Spontanicznie powitano polskich żołnierzy. Prezydent Wrocławia dr Bolesław Drobner odebrał w trakcie manifestacji patriotycznej poprzedzającej defiladę raport od dowódcy dywizji, a następnie wygłosił przemówienie, którego fragment brzmiał: „Przecieram oczy i nie wierzę, że na dawnym Schlossplatzu może stać Wojsko Polskie, że możemy śpiewać „Jeszcze Polska nie zginęła”, że mogę mówić w imieniu Rządu Polskiego, a jednak jest to faktem. Stało się to dzięki bohaterstwu Armii Czerwonej, która w walkach o Wrocław poniosła duże ofiary”.
Po Bolesławie Drobnerze głos zabrali: późniejszy rektor Uniwersytetu Wrocławskiego prof. Stanisław Kulczyński oraz Komendant Wojenny we Wrocławiu pułkownik Liapunow.
Po przemówieniach odbyła się defilada. Defilowały oddziały 10. Dywizji Piechoty, a bardziej precyzyjnie żołnierze: wydzieleni ze sztabu dywizji, 39. pułku artylerii lekkiej, 13. dywizjonu artylerii przeciwpancernej, 21. batalionu saperów, batalionu szkolnego oraz oddziałów specjalnych: dywizyjnych i pułkowych, jak również Milicja Obywatelska i kolejarze. Cała kolumna dumnie przemaszerowała przez plac Wolności, depcząc rozrzucone przed trybuną honorową niemieckie sztandary i flagi ze swastykami.
Kolumnę defiladową zamykali konni zwiadowcy dowodzeni przez ppor. Henryka Kamińskiego. Kawalerzyści, przed trybuną honorową przejechali kłusem i to był mocny akord kończący defiladę.
Choć dziś zabrzmi to patetycznie nie zmienia to w niczym faktu, że była to pierwsza defilada odrodzonego Wojska Polskiego we Wrocławiu. Stała się swoistym symbolem powrotu piastowskiego Wrocławia do Polski.
Hołd żołnierzom Wojska Polskiego oddali:
– w imieniu rządowych władz administracyjnych Wicewojewoda Dolnośląski dr Piotr Kozdrowicki,
– przedstawiciel Prezydenta Wrocławia Lech Kucharski i Wicestarosta głogowski Jeremi Hołownia,
– przedstawiciele Wojska Polskiego: ppłk Mariusza Kotasa z Międzynarodowego Ośrodka Szkolenia i Badań nad Dziedzictwem Kultury w Zagrożeniu, mjr Katarzyna Kulczyńska z Centrum Szkolenia Wojsk Inżynieryjnych i Chemicznych, kpt. Krzysztof Stefaniak z 2 Wojskowego Oddziału Gospodarczego. Księża kapelani: katolicki ks. por. Tomasza Miencicki, prawosławny ks. prot. ppor. dr Igora Habura i ewangelicki ks. Pawła Mikołajczyk.
– delegacje: Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych, Związku Inwalidów Wojennych RP, Towarzystwa Wiedzy Obronnej, Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ, Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód, Fundacji Rodzina Rodła, Instytutu Badań Naukowych im. gen. Edwina Rozłubirskiego, Wrocławskiego Klubu Piechurów PTTK „Perpedes”, Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego “Porozumienie Wschód – Zachód”, Związku Strzeleckiego Strzelec” RP oraz ZWiRWP RP – delegacje z Wałbrzycha, Wrocławia, Głogowa, Lubina, Złotoryi i Strzelec Opolskich oraz przedstawiciel Stowarzyszenia Komendantów Policji Polskiej,
– uczniowie Zespołu Szkół nr 2 w Lubinie, Europejskiego Liceum Służb Mundurowych we Wrocławiu i Zespołu Szkół im. Józefa Warszewicza z Prószkowa k/Opola.
Pod tablicą pamiątkową zostały złożone wieńce, wiązanki kwiatów i znicze.
Uroczystość zakończył sygnał “CISZA” w wykonaniu trębacza Orkiestry Reprezentacyjnej Wojsk Lądowych.
[Opr. płk Krzysztof Majer]
{AG}tradycja/202405Defilada{/AG}
